almanya hristiyan demokrat birliği ne demek?

Almanya Hristiyan Demokrat Birliği (kısaca CDU, Almanca: Christlich Demokratische Union Deutschlands), Hristiyan demokrat¹² ve liberal muhafazakâr görüşte³, merkez sağ pozisyonda⁴⁵⁶⁷⁸ bir Alman siyasi partisidir. Genel başkanı Friedrich Merz'tir.

Parti politikası

CDU, mezhep farkı gözetmeyen, Hristiyanlığı temel almış, Hristiyan demokrasinin özelliklerini uygulayan bir partidir. CDU'nun politikaları politik Katoliklikten, politik Protestanlıktan ve ayrıca neoliberalizm, mali muhafazakârlık ve ulusal muhafazakârlıktan etkilenmiştir.

CDU sosyal market ekonomisini ilk savunan partidir. Ancak Helmut Kohl'ün 82-98 arasındaki şansölyelik döneminde daha liberal bir ekonomik politika uyguladılar. Dış politika konusunda, CDU kendisini Avrupa birleşmesine ve ABD ile güçlü ilişkilerine adamıştır. Avrupa Birliği konusunda ise, Türkiye'nin üyeliğine karşı çıkmaktadır. Onun yerine "imtiyazlı ortaklık" önermektedir. İnsan hakları ihlallerinin dışında, CDU, Türkiye'nin Kıbrıs'ı bağımsız bir ülke olarak görmek istememesinin, üyelerinin birbirlerini tanıması gerektiğini söyleyen AB politikasına karşı olduğunu belirtmektedir. İç politika olarak ise, CDU bürokratik engellerin azaltılmasını ve kültürel geleneklerin korunmasını savunmaktadır.

CDU'nun karşıtları, sosyal demokratik SDP (Almanya Sosyal Demokrat Partisi), sosyalist Die Linke (Sol Parti) ve merkez-sol, çevreci Bündnis'90/Die Grünen (Birlik 90/Yeşiller)'dir. CDU, SPD ve Yeşiller'le koalisyon kurmuştur. Sol Parti ve aşırı sağcı partilerle ise koalisyon kurmamaktadır. Liberal FDP (Hür Demokratik Parti) ise CDU hükûmetinin tercih edilen koalisyon ortağıdır çünkü mali politikalarda çok ortak noktaları vardır. Fakat FDP, 2013 seçimlerinde seçim barajını geçemeyerek parlamentoya girememiştir.

Bir muhafazakâr parti olarak CDU suçlara karşı sert cezaları savunmaktadır. Doğal afetler ve ülke içindeki olası terörist saldırılara karşın Bundeswehr'in geliştirilmesini de savunmaktadır. Göçmenler konusunda ise CDU dil kursları ile göçmenlerin entegrasyon girişimlerini desteklemektedir ve göçü daha iyi kontrol etmeyi amaçlamaktadır. Çifte vatandaşlığın sadece ender durumlarda verilmesini savunmaktadır.

Tarihi

CDU, II. Dünya Savaşı'nın hemen sonunda, Nazi diktatörlüğünün yıkılmasının ardından, Almanya'da yeni bir siyasi düzen ihtiyacı belirdikten sonra eski Merkez Parti'li üyeler tarafından, sadece Katolikleri değil, Protestanları da kapsayan, liberal ve muhafazakâr bir parti olarak kuruldu. Weimar Cumhuriyeti'nin çöküşünden öğrenilen derslerden biri demokratik partilerin uyumsuzluğunun Nazi Partisi'nin yükselişinin en önemli nedenlerinden biri olmasıydı. Bu yüzden halk, selefi olmayan yeni bir parti kurdu ve adına "Birlik" adını verdi. Berlin'deki ilk CDU lideri Andreas Hermes, 20 Temmuz suikast girişimine katıldığı için, ilk parti başkanı ve Merkez Partisi eski üyesi Konrad Adenauer ile Nazi Almanyası tarafından yakalandı.

CDU 1949'daki kuruluşundan sonra 20 yıl boyunca Batı Almanya'daki dominant parti oldu. 1963'e kadar Konrad Adenauer'in yönetimi altında kaldı. O yıl, ekonomi eski bakanı Ludwig Erhard, Adenauer'in yerine geçti. Erhard, Hür Demokrat Parti (FDP)'nin mali ve ekonomik politikalardaki anlaşmazlıklar nedeniyle koalisyondan çekilmesi nedeniyle, istifa etti. Sonuç olarak, Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SDP) ile büyük bir koalisyon kuruldu ve Şansölye CDU'nun yeni başkanı Kurt Georg Kiesinger oldu.

Ancak SPD popülarite kazandı ve 1969 genel seçimlerinde FDP ile koalisyon kurdu ve böylelikle CDU 1982'ye kadar muhalefette kaldı. FDP, SPD ile mali ve ekonomik politikalarda anlaşamayıp, liberal-sosyalist SDP-FDP koalisyonundan çekildikten sonra 1982'de CDU ile koalisyon kurdu. CDU başkanı Helmut Kohl 1982'de Batı Almanya'nın yeni şansölyesi oldu ve onun CDU-FDP koalisyonu 1983 seçimleriyle de onaylandı. 1990'daki Alman Bundestag seçimleri de yönetimdeki CDU-FDP koalisyonuna destek vererek, Almanya'nın birleşmesine giden yolda halk desteği olduğunu gösterdi.

Doğu Almanya'daki hükûmetin yıkılışı ile birlikte, Batı Alman şansölyesi Kohl, Fransa, Birleşik Krallık ve ABD'nin büyük desteğiyle, Almanya'nın birleşmesi gerektiği mesajını verdi. 3 Ekim 1990'da, Alman Demokratik Cumhuriyeti hayatına son verdi ve toprakları yeniden Almanya'ya bağlandı. Doğu Almanya CDU'su da, Batı Almanya'daki ile birleşti. Aynı yıl, birleşen cumhuriyette seçimler yapıldı. Kohl, yeniden seçilse de, parti, eski Doğu Almanya'nın ekonomik gerilemesi ve batıdaki vergi artışı nedeniyle popülaritesinin bir kısmını kaybetti. Yine de 1994 seçimlerinde, ekonomik düzelme sayesinde az farkla seçimleri kazandı.

Helmut Kohl, partisinin 1998'deki seçim kaybına kadar başkanlığa devam etti. O yıl Wolfgang Schäuble başkanlığa geçti. Ancak 2000'lerin başında Schäuble partideki finansman skandalı nedeniyle istifa etti ve yerine Angela Merkel geçti. 1998 seçimlerinde CDU oyların %28.4'ünü kardeş parti Hristiyan Sosyal Birliği (CSU) ise oyların %6.7'sini aldı. Bu 1949'dan beri CDU ve CSU'nun aldığı en düşük oy oranıydı. Bu yüzden 2005'te kadar Gerhard Schröder'in başkanlığında bir Sosyalist-Yeşiller koalisyonu görev aldı. 2002'de CDU oy oranını %29.5, CSU da %9'a arttırdı. Ancak bu sonuçlar CDU-CSU-FDP üçlüsünün yönetimi almasına yetmedi.

2005 erken seçimlerinde, CDU, yönetimdeki SPD'ye büyük bir fark attı, ondan fazla eyaleti kazandı. CDU/CSU ve SPD partileri şansölyenin kim olacağı konusunda tartışmaya girdi. İki parti de şansölyeliği istiyordu. 3 hafta süre müzakereler sonucu, Merkel'in şansölye olmasına, SPD'nin de kabinedeki 16 koltuğun 8'ine sahip olmasına ve bu koltukların en prestijlilerinden olmasına karar verildi. 14 Kasım'da koalisyon anlaşması partiler tarafından kabul edildi. 22 Kasım'da 397'ye 217 oy oranıyla Merkel'in şansölyeliği kabul edildi.

İç yapısı

Üyeler

CDU'nun 28 Temmuz 2008'e göre 530,755 üyesi vardır. Bunların %74.6'si erkek, %25.4'ü kadındır. Kadın oranı Almanya'nın doğusunda batısına göre daha fazladır.

Kaleleri

Partinin geleneksel kaleleri genel olarak kırsal ve Katolik kesimdedir (Eifel, Münsterland, Sauerland, Fulda, Emsland, Oldenburger Münsterland, Thüringen Eichsfeld).

CSU ile ilişkisi

CSU da CDU gibi II. Dünya Savaşı'ndan sonra kuruldu ve genel olarak insan hayatına Hristiyan bakış açısıyla bakıyorlardı. Parlamentoda (Bundestag), CDU, CSU ile aynı grupta temsil ediliyordu. Bu grup CDU/CSU olarak ya da resmî olmayan şekilde "Birlik" olarak adlandırılmaktaydı ve bu, iki parti arasında "Fraktionsvertrag" adı verilen bir bağlılık anlaşmasına bağlıydı. CDU ve CSU'nun gençlik kolları da ortaktır. (Junge Union)

CDU ve CSU'nun merkezi politikaları farklı değildir ancak yasal ve organizasyon bazında ayrı iki partidirler. CDU ve sosyal bakımdan daha muhafazakâr CSU arasındaki farklılıklar geçmişte çatışmalara sebep oldu. En önemli ve ciddi olay 1976'da, Franz Josef Strauß'un yönettiği CSU, bir parti konferansında CDU ile ortaklığını bitirmesi oldu. Karar, CDU'nun Bavyera'da CSU'ya karşı aday sürmesi tehdidiyle geri çevrildi.

CDU Parti başkanları

Konrad Adenauer (1950-1966)
Ludwig Erhard (1966-1967)
Kurt Georg Kiesinger (1967-1971)
Rainer Barzel (1971-1973)
Helmut Kohl (1973-1998)
Wolfgang Schäuble (1998-2000)
Angela Merkel (2000-2018)
Annegret Kramp-Karrenbauer (2018-2021)
Armin Laschet (2021-2022)
Friedrich Merz (2022-günümüz)

Seçim sonuçları

Federal Meclis (Bundestag)

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Seçim</th> <th>Oy (seçmen)</th> <th>Oy (parti listesi)</th> <th>%</th> <th>Sandalye</th> <th>+/–</th> <th>Hükûmet</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><a href="1949_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1949</a></td> <td></td> <td>5.978.636</td> <td>25,2</td> <td></td> <td></td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1953_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1953</a></td> <td>9.577.659</td> <td>1.016.594</td> <td>36,4</td> <td></td> <td>82</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1957_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1957</a></td> <td>11.975.400</td> <td>11.875.339</td> <td>39,7</td> <td></td> <td>25</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1961_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1961</a></td> <td>11.622.995</td> <td>11.283.901</td> <td>35,8</td> <td></td> <td>21</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1965_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1965</a></td> <td>12.631.319</td> <td>12.387.562</td> <td>38,0</td> <td></td> <td>1</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1969_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1969</a></td> <td>12.137.148</td> <td>12.079.535</td> <td>36,6</td> <td></td> <td>1</td> <td>Hayır</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1972_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1972</a></td> <td>13.304.813</td> <td>13.190.837</td> <td>35,2</td> <td></td> <td>15</td> <td>Hayır</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1976_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1976</a></td> <td>14.423.157</td> <td>14.367.302</td> <td>38,0</td> <td></td> <td>15</td> <td>Hayır</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1980_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1980</a></td> <td>13.467.207</td> <td>12.989.200</td> <td>34,2</td> <td></td> <td>16</td> <td>Hayır</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1983_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1983</a></td> <td>15.943.460</td> <td>14.857.680</td> <td>38,1</td> <td></td> <td>17</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1987_Batı_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1987</a></td> <td>14.168.527</td> <td>13.045.745</td> <td>34,4</td> <td></td> <td>17</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1990_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1990</a></td> <td>17.707.574</td> <td>17.055.116</td> <td>36,7</td> <td></td> <td>83</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1994_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1994</a></td> <td>17.473.325</td> <td>16.089.960</td> <td>34,2</td> <td></td> <td>24</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1998_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">1998</a></td> <td>15.854.215</td> <td>14.004.908</td> <td>28,4</td> <td></td> <td>46</td> <td>Hayır</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="2002_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">2002</a></td> <td>15.336.512</td> <td>14.167.561</td> <td>29,5</td> <td></td> <td>8</td> <td>Hayır</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="2005_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">2005</a></td> <td>15.390.950</td> <td>13.136.740</td> <td>27,8</td> <td></td> <td>10</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="2009_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">2009</a></td> <td>13.856.674</td> <td>11.828.277</td> <td>27,3</td> <td></td> <td>14</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="2013_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">2013</a></td> <td>16.233.642</td> <td>14.921.877</td> <td>34,1</td> <td></td> <td>61</td> <td>Evet</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="2017_Almanya_federal_seçimleri" title="wikilink">2017</a></td> <td>14.027.804</td> <td>12.445.832</td> <td>26,8</td> <td></td> <td>54</td> <td>Evet</td> </tr> </tbody> </table>

Avrupa Parlamentosu

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Seçim</th> <th>Oy</th> <th>%</th> <th>Sandalye</th> <th>+/–</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><a href="1979_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Batı_Almanya)" title="wikilink">1979</a></td> <td>10.883.085</td> <td>39 (#2)</td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1984_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Batı_Almanya)" title="wikilink">1984</a></td> <td>9.308.411</td> <td>37,5 (#1)</td> <td></td> <td>1</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1989_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Batı_Almanya)" title="wikilink">1989</a></td> <td>8.332.846</td> <td>29,5 (#2)</td> <td></td> <td>8</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="1994_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Almanya)" title="wikilink">1994</a></td> <td>11.346.073</td> <td>32 (#2)</td> <td></td> <td>15</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="1999_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Almanya)" title="wikilink">1999</a></td> <td>10.628.224</td> <td>39,2 (#1)</td> <td></td> <td>4</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="2004_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Almanya)" title="wikilink">2004</a></td> <td>9.412.009</td> <td>36,5 (#1)</td> <td></td> <td>3</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="2009_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Almanya)" title="wikilink">2009</a></td> <td>8.071.391</td> <td>30,6 (#1)</td> <td></td> <td>6</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="2014_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Almanya)" title="wikilink">2014</a></td> <td>8.807.500</td> <td>30 (#1)</td> <td></td> <td>5</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="2019_Avrupa_Parlamentosu_seçimleri_(Almanya)" title="wikilink">2019</a></td> <td>8.437.093</td> <td>22.6 (#1)</td> <td></td> <td>6</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>